Peters’ Wereldkaart

Country: India by Lisette

08-05-2007

Er is me een maand geleden een wereld letterlijk voor mijn ogen open gegaan: de wereldkaart van de historicus en kartograaf Dr. Arno Peters die voor het eerst werd geïntroduceerd in Duitsland in 1974. Dat was onmiddelijk het begin van een groot debat dat nog altijd gaande is.

Er zijn veel typen kaarten en de uitdaging is om van een ronde aarde een ‘platte’ wereldkaart te maken. Er zijn veel verschillende soorten manieren waarop kaarten gemaakt worden, waarvan de bekendste Mercator’s wereldkaart is. Deze wereldkaart wordt nog altijd in de klaslokalen gebruiken waar je ook bent in de wereld.

De kaart van Mercator (een Belg trouwens) is ontworpen rond 1569 en was en is bijzonder handzaam vanwege de rechte lijnen op zijn kaart waarvan de richting precies klopt. Tot op de dag van vandaag is deze kaart erg nuttig voor navigatie, speciaal voor zeevaarders: op deze kaart kan de stuurman door het trekken van rechte lijnen zijn koers uitzetten.

De kaart is ook zo ontworpen dat de vorm van de gebieden ongeveer overeen komen zoals ze op de ronde aarde eruit zien. Het probleem is echter dat je niet én vorm én grootte acuraat kunt krijgen. Dit betekent dat als er gekozen wordt om de juiste vorm te laten zien voor landmassa’s, de relatieve grootte onjuist is.

Een voorbeeld: Groenland en China zien er bijna net zo groot uit op de kaart van Mercator, terwijl China in werkelijkheid bijna 4x groter is! Het is namelijk zo dat naar de polen toe de onjuistheid steeds meer toeneemt. Dit heeft ertoe geleid om Antartica van de kaart af te snijden. Hierdoor lijkt het Noordelijk Halfrond veel groter dan het daadwerkelijk is.

De Peters’ kaart laat juist de correcte afmetingen van de landmassa’s zien. Alle Noord-Zuid lijnen lopen verticaal op deze kaart en alle Oost-West lijnen lopen parallel. Hierdoor zijn alle posities gelijk, je kunt dus exact zien wat de afstand is van de evenaar (hiervoor kun je trouwens ook de zon gebruiken).

Laat je verrassen door de volgende feit: het noorden bestaat uit 18.9 miljoen mijl² (= 49 miljoen km²) en het zuiden uit 38.6 miljoen mijl² (= 100 miljoen km²).

De reden waarom deze kaart niet in gebruik is in het onderwijs is waarschijnlijk vanwege het belang van de vorm en gewoonte. Immers, deze kaart is al meer dan 100 jaar in gebruik!

In de ontwikkelingswereld wordt deze kaart vaak gebruikt omdat men ervan overtuigd is dat de politiek op deze manier probeert de grootte en de relevantie van ontwikkelingslanden te verkleinen. Dit debat vindt voornamelijk plaats in de VS, de rest van de wereld heeft de kaart geaccepteerd.

Ik laat het aan jullie zelf over wat je er van vindt. Maar mocht je meer info willen, kijk dan op http://www.petersmap.com/ of google even. Ik zelf ga de kaart zeker kopen!